رئیس‌جمهور در حکمی دکتر علی‌اکبر صالحی را به‌عنوان سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران منصوب کرد و از زحمات آقای منوچهر متکی در طول دوره تصدی این مسئولیت تشکر کرد.
دکتر احمدی‌نژاد در حالی امروز (دوشنبه) برای تغییر در رأس وزارت خارجه تصمیم خود را عملی کرد که حدود سه سال قبل برای اولین بار در پی اختلاف میان متکی و سفیر وقت ایران در یکی از کشورهای اروپایی برخی زمزمه‌ها در مورد تغییر او در رسانه‌ها عنوان شد اما با فروکش کردن این شایعات تا پایان دولت نهم دیگر خبری از این تغییرات به میان نیامد.

در آستانه تشکیل دولت دهم و انتخاب وزرا، در حالی که از متکی به‌عنوان یکی از گزینه‌های تغییر نام برده می‌شد، این گمانه‌زنی نیز منتفی شد. علت منتفی شدن تغییر وزیر خارجه، به جمع‌بندی نرسیدن رئیس‌جمهور در مورد توان سایر گزینه‌ها برای اداره دستگاه دیپلماسی کشور بود.

با این حال، حدود چهار ماه قبل نیز بار دیگر موضوع تغییر وزیر خارجه به تیتر رسانه‌ها تبدیل شد و در شرایطی که رئیس‌جمهور نمایندگان ویژه خود را در برخی از نقاط جهان معرفی کرده بود، منوچهر متکی در واکنش به این موضوع تهدید به استعفا کرد، اگرچه این استعفا عملی نشد.

بنا بر این گزارش، دیپلماسی دولت‌های نهم و دهم اگرچه همواره به‌عنوان دیپلماسی فعال و تهاجمی شناخته شده و رهبر انقلاب نیز بر این موضوع تأکید کرده بودند اما این شیوه مواجهه عمدتاً در اثر ابتکارها، سخنرانی‌ها و اقدامات شخص رئیس‌جمهور بود و وزارت‌خارجه در این زمینه عملکرد قابل قبولی نداشت، به‌طوری که از مدت‌ها قبل انتظار تغییر در رأس وزارت‌خارجه و قرار گرفتن فردی با ویژگی‌های مشابه رئیس‌جمهور به‌منظور هم‌افزایی وجود داشت.

همچنین فرصت‌های قابل توجهی برای فعال کردن نمایندگی‌های ایران برای تبیین گفتمان انقلاب اسلامی در اثر فضایی که احمدی‌نژاد در دنیا ایجاد کرد، پدید آمد که به‌نظر می‌رسد دستگاه دیپلماسی کشور نتوانست از این فرصت‌ها استفاده کند و در برخی موارد حتی در جلسات غیررسمی، سیاست‎های رسمی دولت از سوی دیپلمات‌های ایرانی رد می‌شد.

یکی از دلایل اصلی انتصاب نمایندگان ویژه از سوی رئیس‌جمهور که البته بعداً به‌عنوان مشاوران ویژه رئیس‌جمهور تغییر عنوان پیدا کردند، نواقص موجود در کار وزارت امور خارجه در استفاده از فرصت‌های متعدد سیاسی، فرهنگی، سرمایه‌گذاری و علمی ناشی از ارتباط ایران با سایر کشورها به‌ویژه در ارتباطات جدید بود.

در عین حال، مشخص نیست آیا علی‌اکبر صالحی که حدود 17 ماه قبل به‌عنوان رئیس سازمان انرژی اتمی ایران منصوب شد و اکنون رئیس‌جمهور برای او حکم سرپرستی وزارت امور خارجه را زده است، قرار است به‌عنوان گزینه نهایی به مجلس معرفی شود یا خیر؟ اگرچه با توجه به جنس فعالیت‌های سازمان انرژی اتمی و ضرورت ثبات مدیریت، به‌نظر می‌رسد تغییر رئیس سازمان انرژی اتمی در شرایط کنونی که چند پروژه اساسی نیز در دستور کار این سازمان است، به صلاح نباشد.

با این حال، دکتر صالحی علاوه بر دارا بودن مدرک دکترای مهندسی هسته‌ای و سوابق علمی متعدد، در کارنامه خود سوابق دیپلماتیک؛ نماینده ایران در آژانس بین‌‌المللی انرژی اتمی و معاونت دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی (2007 تا 2009) را دارد.

متن حکم دکتر محمود احمدی‌نژاد برای دکتر صالحی و آقای متکی به این شرح است:

جناب آقای دکتر علی‌اکبر صالحی
نظر به تعهد و دانش و تجربیات ارزنده و به استناد اصل یکصد و سی و پنج قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و براساس این حکم به سمت «سرپرستی وزارت امور خارجه» منصوب می‌گردید.
امید است با استعانت از خداوند متعال در انجام وظایف محوله موفق باشید.
محمود احمدی‌نژاد

جناب آقای منوچهر متکی
سلام علیکم؛
بدینوسیله از زحمات و خدمات جنابعالی در دوران تصدی مسئولیت «وزارت امور خارجه» تشکر و قدردانی می‌کنم.
امیدوارم این زحمات در پیشگاه خداوند مأجور باشد و جنابعالی نیز در کلیه مراحل زندگی و خدمت به مردم عزیز میهن اسلامی موفق و موید باشید.
عزت و سعادت جنابعالی را از خداوند منان خواستارم.
محمود احمدی‌نژاد